ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΚΑΛΛΙΜΑΣΙΩΤΩΝ ΧΙΟΥ-ΑΤΤΙΚΗΣ
ΠΡΟΣ:1. ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΝΕΩΤΕΡΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ
2. ΜΟΝΙΜΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΗΝ UNESCO
Αξιότιμοι κύριοι
Με την επιστολή αυτή επιθυμούμε να σας εκφράσουμε την ολόθερμη υποστήριξή μας στην πρωτοβουλία κατάθεσης υποψηφιότητας για την εγγραφή της μαστίχας Χίου ως πολιτισμικού αγαθού στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. Το νησί της Χίου, στο Βορειοανατολικό Αιγαίο, έχει συνδεθεί άρρηκτα, ήδη από τη βυζαντινή περίοδο, με την καλλιέργεια και την παραγωγή της μαστίχας. Ο μαστιχοφόρος σχίνος, pistacia lentiscus var Chia, ευδοκιμεί αποκλειστικά στο νότιο τμήμα του νησιού, γεγονός που αποτελεί συνάρτηση της γεωλογίας, του μικροκλίματος, αλλά και της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης. Σήμερα σώζονται εικοσιτέσσερα παραδοσιακά μαστιχοχώρια, όπου συνεχίζεται η μακραίωνη παράδοση της μαστιχοκαλλιέργειας, μεταβιβαζόμενη προφορικά από γενιά σε γενιά. Ο κύκλος της καλλιέργειας είναι υπόθεση όλου του οικισμού αλλά και κάθε οικογένειας χωριστά, με τις γυναίκες να κατέχουν βαρύνουσα θέση. Παράλληλα αναπτύσσονται κοινωνικοί θεσμοί, από δίκτυα αλληλοβοήθειας για τη διευκόλυνση της καλλιέργειας μέχρι τις γαμήλιες ανταλλαγές και άλλες κοινωνικές συμμαχίες, που ζωογονούν ολόκληρη την κοινωνία. Εκτός από την καλλιεργητική διαδικασία, η μαστίχα συνδέεται με προφορικές παραδόσεις, παραδοσιακά τραγούδια, αλλά και με την εθνοβοτανική γνώση και την παραδοσιακή ιατρική. Η τοπική αρχιτεκτονική και πολεοδομική διαμόρφωση των οικισμών αντανακλά επίσης τη σημασία, που έχει διαχρονικά η μαστίχα για την καθημερινότητα του ντόπιου πληθυσμού.Στην εποχή μας, η Χίος εξακολουθεί να προσδιορίζει την ιδιαίτερη ταυτότητά της μέσα από το πολιτισμικό κεφάλαιο της μαστίχας. Η τοπική κοινωνία, από τους ανώνυμους καλλιεργητές μέχρι τους επίσημους τοπικούς φορείς, δημόσιους και ιδιωτικούς, είναι αποφασισμένη, στο πλαίσιο της αειφόρου ανάπτυξης, να προστατεύσει και να αναδείξει περαιτέρω το σύνολο των πολιτιστικών αγαθών που συνδέονται με τη μαστιχοκαλλιέργεια. Δεδομένων όλων των παραπάνω, η εγγραφή του πολιτισμού της μαστίχας της Χίου στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, θα συμβάλλει ακόμη περισσότερο στην προστασία και προβολή αυτού του μοναδικού ζωντανού πολιτισμικού θησαυρού.
Για το Διοικητικό Συμβούλιο
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΝΟΣ
Το κείμενο εστάλει και στην Αγγλική:
2. DELEGATION PERMANENTE DE LA GRECE AUPRES DE L’UNESCO
Chers messieurs
Avec cette lettre nous voudrions exprimer notre soutien chaleureux concernant la candidature du mastic de Chios pour son inscription en tant que bien culturel, sur la Liste Représentative du Patrimoine Culturel Immatériel de l’UNESCO. L’île de Chios, située au Nord Est de la Mer Egée, est indissociablement liée, dès l’époque byzantine, à la culture traditionnelle et à la production du mastic. L’arbuste du mastic, appelé pistacia lentiscus var Chia, pousse exclusivement dans le sud de l’île, résultat d’une combinaison heureuse des facteurs géologiques et micro-climatiques ainsi que de l’interaction humaine. Aujourd’hui on repère vingt quatre “villages du mastic’ à Chios, où se perpétue la culture traditionnelle du mastic, transmise oralement de génération en génération. Le calendrier agricole concerne tout le village et chaque famille dans sa totalité, la femme ayant un rôle prépondérant. En parallèle, des institutions sociales se développent, donnant ainsi un souffle à toute la société ; il s’agit des réseaux d’entraide, qui facilitent la culture, des échanges matrimoniaux ainsi que d’autres alliances sociales. Mis à part la connaissance du processus de la culture, le mastic est associé aux traditions orales, aux chansons traditionnelles, mais également au savoir ethnobotanique et à la médicine traditionnelle. L’architecture vernaculaire et l’organisation urbanistique des villages reflètent l’importance du mastic dans la vie quotidienne de la communauté locale.De nos jours, Chios continue de définir son identité particulière à travers le capital culturel du mastic. La société locale, des agriculteurs anonymes aux représentants des institutions locales, publiques ou privées, sont fermement décidés, dans le cadre du développement durable, de sauvegarder et de promouvoir davantage l’ensemble des biens culturels liés à la culture traditionnelle du mastic. Etant donné les éléments ci-dessus, l’inscription de la culture du mastic de Chios sur la Liste Représentative du Patrimoine Culturel Immatériel de l’UNESCO, contribuera davantage à la sauvegarde et à la promotion de ce trésor culturel vivant unique au monde.
